De kunstwerken van Ossip Zadkine: De Verwoeste Stad

Ossip Zadkine, beeldhouwer van De verwoeste stad, werd in 1887 geboren in een Russisch-Joods gezin. Zijn vader had kunst gestudeerd en zijn moeder was amateurschilderes. Toen hij 16 jaar oud was, vertrok hij van Rusland naar Parijs om beeldhouwkunst te studeren aan de Academie Julian. Hij keerde nooit meer terug naar zijn geboorteland omdat het tijdens de Tweede Wereldoorlog te gevaarlijk werd voor joden.

Ossip Zadkine was een 20e eeuwse Wit-Russische beeldhouwer, sterk geïnspireerd door het kubisme en de primitieve kunst. Zijn bekendste werk voor ons is ‘De Verwoeste Stad’, in Rotterdam

Ossip Zadkine’s beeldhouwwerken werden sterk beïnvloed door de politieke onrust die Europa op zijn hoogtepunt teisterde; hij trachtte deze gevoelens van onderdrukking te gebruiken door middel van surrealistische beelden zoals landschappen of figuren die gewoonlijk ten onrechte worden toegeschreven als zijnde uitsluitend gemaakt in dit tijdperk (post-impressionistisch).

Het leven van Ossip Zadkine

Ossip Zadkine is een schilder en beeldhouwer uit Wit-Rusland. Hij werd geboren op 14 juli 1890 als Yossel Aronovitch Tsadkin, zijn moeder was de Schotse Sophie Lester en zijn vader de Joodse Ephime Zadkine, beiden afkomstig uit Wit-Rusland.

De jonge Ossip Zadkine werd naar een Schotse kostschool gestuurd door zijn vader die had gewild dat hij dokter zou worden, maar liep al snel weg en volgde lessen aan de kunstacademie. Dit beviel geen van beiden dus keerden ze terug naar huis waar hij familieportretten schilderde die gewaardeerd werden om hun natuurlijke schoonheid in plaats van iets technisch of gestileerds zoals het werk van andere kunstenaars. Een stijl die later populair zou worden als Modernistische Schilderkunst.

Ossip verliet zijn geboorteland om in Parijs te gaan studeren. Hij had grote bewondering voor de werken van Rodin en de klassieke kunst, maar was het niet eens met het academiesysteem van deze school. Die studenten leerde schilderen met academische technieken in plaats van het tekenen naar het leven op basis van levende modellen of kleiplakken. Dus ging hij verder met beeldhouwen met zijn eigen stijl, beïnvloed door zowel oosterse beeldhouwwerken als het westerse classicisme. Terwijl hij studeerde aan het Cluny Museum onder professor Lusignan Pradier tot 1912, toen ze hem in datzelfde jaar de Prix de Rome voor beeldhouwkunst toekenden.

Zadkine werd geïnspireerd door Afrikaanse primitieve kunst terwijl hij vocht in de Eerste Wereldoorlog.

Na 1920 verloor hij zijn belangstelling voor primitieve kunst en werd hij meer beïnvloed door het kubisme. Zijn werk wordt gedurfder en verwijdert zich van de schilderkunstige stijl van zijn vroegere dagen, terwijl het nog steeds enige gelijkenis met architectuur of wiskunde vertoont door het gekrabbel op papier. Bijna zoals een architect die blauwdrukken opstelt voordat hij aan de bouw van iets groots begint.

Hij kwam aan in Chicago en ontdekte dat de stad een broeinest van innovatie was. Hij zag mensen nieuwe ideeën uitproberen, experimenteren met licht dat op hun lichaam werd geprojecteerd; hieruit is zijn werk ontstaan.

Zadkine vluchtte via Portugal naar New York met een visum voor Spanje, en zijn werk ‘Prisoner’ reflecteert op de spirituele belangstelling in oorlogstijd. Misschien dacht hij aan zijn vrouw die was achtergebleven; of misschien voelde het na zovele jaren in het buitenland te hebben gewoond weer als thuis? In 1945 keerde Zagy terug en vestigde zich als een van de beste kunstenaars van de Academie. Hij gaf les aan honderden studenten, waaronder Jan Wolkers – winnaar van de eerste prijs van de tentoonstelling in 1950.

Het huis en atelier van de grote beeldhouwer, schilder en architect is nu een museum. Hij werd in 1860 geboren als een uniek kunstenaar die de Franse beeldhouwkunst voor altijd zou beïnvloeden; toch is het moeilijk om hem niet voor te stellen als een gewone man met buitengewoon talent die deed waar hij het meest van hield – kunst maken!

De Verwoeste Stad

De Verwoeste Stad wordt beschouwd als het belangrijkste werk van Ossip Zadkine en werd onthuld in 1953.

Toen Zadkine van Parijs naar Deurne (een stad in de buurt van Brussel) reed, zag hij hoe zijn vriend tijdens de Tweede Wereldoorlog door Duitse vliegtuigen werd gebombardeerd; hij wilde niet weggaan voordat dit beeld hem voor altijd veranderd had – vastbesloten dat er op een dag een gedenkplaat of beeldhouwwerk moest komen voor alle slachtoffers zoals hijzelf op The Memorial Wall of Names in Rotterdam-Buinet Forest Parkette (ook wel “The Derelict” genoemd). De bronzen figuur verbeeldt een man zonder hart die wanhopig schreeuwend naar buiten reikt.